Zonnepanelen en de kleine ondernemersregeling (KOR) voor startende ondernemers

Zonnepaneel-ondernemer

Ook als je nu nog geen ondernemer bent, is de kans groot dat je in verband met je zonnepanelen op je privéwoning wel al zonnepaneel-ondernemer bent voor de omzetbelasting (btw). Bij het gebruik van zonnepanelen lever je namelijk tegen een vergoeding energie terug aan het energienet. Dit terugleveren wordt aangemerkt als economische activiteit waardoor je als particulier gezien wordt als ondernemer voor de btw. Het voordeel hiervan is dat je tot 2023 de totale btw over de aanschaf en montage van de zonnepanelen in het jaar van aanschaf direct kunt terugvragen. In het jaar na de aanschaf kun je vervolgens gebruikmaken van de KOR waardoor je geen btw hoeft af te dragen over de geleverde energie aan het net. Nu je gaat starten met je eigen bedrijf is het belangrijk om de gevolgen van de aanschaf van jouw zonnepanelen in beeld te brengen. Hierbij is het noodzakelijk om te weten wanneer je de zonnepalen op je privéwoning hebt aangeschaft. Is dat vanaf 2023 of voor / vanaf 2020? Hieronder bespreken we de mogelijke scenario´s:

1. Situatie vanaf 2023

Let op: vanaf 1 januari 2023 betaal je geen btw meer over de levering en installatie van je zonnepanelen op of bij je woning. En omdat je geen btw betaalt, kan je die ook niet meer terug vragen. Het met je zonnepanelen terugleveren van energie aan je energiemaatschappij wordt nog wel gezien als een met btw-belaste activiteit. De btw over het terugleveren van energie neem je mee in je reguliere btw-aangifte. Lees hier meer over deze wijziging.

Indien jij na 1-1-2023 zonnepanelen hebt aangeschaft dan heb je als het goed is 0% btw betaald over de aanschaf en installatie van de zonnepanelen (factuurdatum is leidend). Je hebt dus ook geen btw teruggevraagd en je hoeft ook geen btw af te dragen over de door jouw opgewekt energie. Indien de teruglevering van energie jou niet meer oplevert dan € 1.800,- aan omzet en je opwekvermogen is niet hoger dan 15.000 wattpiek dan zit je namelijk onder de registratiedrempel, waardoor je automatisch gebruik maakt van de ‘nieuwe’ Kleine ondernemersregeling die vanaf 1-1-2020 in werking is getreden (officieel ook wel OVOB genoemd). OVOB staat voor “omzetgerelateerde vrijstellingsregeling van omzetbelasting”. Particulieren die de OVOB toepassen zonder daarvan melding bij de Belastingdienst te doen vanwege de vrijwillige registratiedrempel, zijn niet verplicht de OVOB voor minimaal drie jaar toe te passen. Dit is voor jou als startende zzp’er goed nieuws, want je kan dan zelf bepalen of je als zzp'er in de KOR wilt blijven of dat jij je gaat afmelden.

2. Zonnepanelen aangeschaft voor 2020

In deze situatie heb je voor 1-1-2020 zonnepanelen aangeschaft, de btw op de aanschaf teruggevraagd en vervolgens bij de Belastingdienst gevraagd om ontheffing van administratieve verplichting aangaande de omzetbelasting (KOR). Per 2020 ben je door de Belastingdienst vervolgens automatische aangemeld voor de ‘Nieuwe KOR’. 

Dit betekent concreet dat als je nu gaat starten als ondernemer, je automatisch met je bedrijf ook onder de KOR valt. Als ondernemer kan je dan geen btw in rekening brengen bij je opdrachtgevers en kan je ook geen btw aftrekken als voorbelasting. Bij het doen van (grote) investeringen als startende ondernemer kan dit een groot nadeel zijn. Ook ben je voor je zakelijke opdrachtgevers (B2B) duurder, want zij kunnen geen btw terugvragen over jouw factuur.

Heb je hier geen problemen mee, dan hoef je eigenlijk niks te doen. Als zonnepaneelhouder ben je al aangemeld voor de KOR en ook je nieuwe ondernemersactiviteiten als startende ondernemer vallen hieronder. Indien je totale binnenlandse omzet (opbrengst geleverde stroom en omzet uit je bedrijf) in een kalenderjaar boven de € 20.000,- komt, ben je verplicht om je af te melden voor de KOR. Blijft je omzet onder de € 20.000,- en wil je toch uit de KOR? Meld je dan af.

Afmelden voor de KOR

Omdat je in 2019 of eerder je zonnepanelen hebt aangeschaft, ben je automatisch in de nieuwe KOR terecht gekomen. Dit geeft jou de mogelijkheid om zelf de beslissing te nemen om je af te melden voor de KOR. Indien je er voor kiest om je af te melden, ga je periodiek, veelal per kwartaal, btw-aangifte doen. Ná de datum waarop de Belastingdienst jouw afmelding voor de KOR heeft goedgekeurd ga je weer btw doorberekenen. In de aangifte geef je de btw aan over de stroom die je levert met zonnepanelen. Die btw moet je wel zelf berekenen, als ondernemer kan je niet meer kiezen voor het hanteren van forfaitaire bedragen. In dezelfde btw-aangifte geeft je als startende ondernemer ook de btw over de omzet van je ondernemersactiviteiten binnen de eenmanszaak aan. De btw die je gaat betalen over je inkopen (voorbelasting) kan je hierop in mindering brengen. Later in dit artikel gaan we hier verder op in. Btw op de ontvangen facturen in de periode dat je nog gebruikmaakte van de KOR, kan middels een herziening mogelijk nog (deels) worden verrekend.

Opzegtermijn

Afmelden voor de KOR kan per kwartaal, maar houd rekening met een opzegtermijn van minimaal 4 weken. Wil je bijvoorbeeld stoppen met de KOR op 1 april? Meld je dan af vóór 3 maart. Voor het afmelden gebruik je het formulier: Melding beëindiging omzetbelasting kleineondernemersregeling. Pas na 3 jaar kan je je weer aanmelden voor de KOR.

3. Panelen als particulier aangeschaft na 2019

Heb je in 2020 of later zonnepanelen aangeschaft, dan heb je zelf kunnen kiezen of je deelneemt aan de nieuwe KOR, die op dat moment al in werking was getreden. De KOR gaat dan in op 1 januari van het jaar na aanschaf van de zonnepanelen. Dit betekent dat je vanaf het jaar dat volgt op de aanschaf van je zonnepanelen geen btw meer kunt terugvragen (per 1-1-2023 zit er 0% btw op de aanschaf en installatie van zonnepanelen op/rond de woning).

Het niet kunnen terugvragen van btw geldt voor een periode van ten minste 3 jaar. Als je bijvoorbeeld in 2021 de btw over je zonnepanelen terugvraagt en kiest voor de KOR, dan gaat die in op 1 januari 2022. Je kan dan voor investeringen in 2022, 2023 en 2024 géén btw meer terugvragen. Ook niet als je in die periode als startende ondernemer een eenmanszaak begint.

Wil je de aankomende jaren toch btw kunnen terugvragen, meld je dan af voor de KOR en doe dit uiterlijk 4 weken voor het einde van het jaar waarin je de panelen hebt aangeschaft. Is deze periode reeds verstreken, dan is de enige andere optie om uit de KOR te raken een jaaromzet te realiseren van € 20.000,- of meer. Dan ben je namelijk verplicht om je af te melden voor de KOR. Als je stopt met de KOR ga je, zoals hierboven beschreven, elk kwartaal btw-aangifte doen. Dit laatste geldt overigens ook als je bij de aanschaf van de panelen er niet voor hebt gekozen om deel te nemen aan de KOR. Het verschil is dan dat je als ondernemer geen gebruik meer kan maken van de forfaitbedragen, maar de btw zelf moet berekenen. 

Tip: voorkom indien mogelijk administratieve vermenging tussen privé en zakelijk door bijvoorbeeld de zonnepanelen op naam van je huisgenoot / partner te zetten. Let er dan wel op dat ook de energierekening op die betreffende naam komt te staan. Ook kan je overwegen om te starten in een andere rechtsvorm zoals bijvoorbeeld een BV. Dan krijg je voor je bedrijf namelijk een apart btw-nummer.

Zo doe je de BTW aangifte

Afhankelijk van jouw situatie doe je wel of geen btw aangifte. Indien je wel btw aangifte doet kan je ervoor kiezen om gebruik te maken van de forfaitbedragen of zelf de af te dragen btw te berekenen met betrekking tot de opgewekte zonne-energie. Lees hier meer. Hieronder een beknopt voorbeeld als je btw aangifte doet en zelf de btw bedragen gaat berekenen:

Voorbeeld:

Je hebt zonnepanelen en levert per kwartaal 2.000 kilowattuur (kWh) terug aan je energiemaatschappij. Voor deze levering ontvang je een vergoeding van je energiemaatschappij (zie energienota). Dit noemt men de terugleververgoeding en die kan per energieleverancier verschillen. Stel dat dit € 0,07 per kWh is. De te betalen btw wordt dan als volgt berekend:

2.000 kWh x € 0,07 x 21% btw = € 29,- (bedrag afgerond in eigen voordeel)

Daarnaast heb je in hetzelfde kwartaal ook 1.000 kWh opgewekt en privé verbruikt. Ook hier dien je btw over te betalen. Ga uit van de vergoeding die je aan je energiebedrijf zou moeten betalen per kWh: inclusief energiebelasting, maar exclusief btw. Stel dat dit € 0,19 per kWh is. De te betalen btw wordt dan als volgt berekend:

1.000 kWh x € 0,19 x 21% btw = € 39,-  (bedrag afgerond in eigen voordeel)

Vul de btw-aangifte als volgt in:

Let op: dit zijn de bedragen voor de zonnepanelen. De omzet en de te betalen btw over je bedrijfsactiviteiten moet je hierbij optellen! Heb jij bijvoorbeeld in dit kwartaal als ondernemer € 3000,- omzet gedraaid en zijn jouw diensten belast met 21%, dan betaal je daarover € 630,- btw. Deze bedragen tel je op bij de rubriek 1a. Dit wordt dan respectievelijk € 3140,- (omzet) en € 659,- (omzetbelasting).

Vervolgens kijk je als ondernemer ook nog naar de voorbelasting. Ofwel de btw die je bij het doen van zakelijke aankopen hebt betaald en kan terugvragen. Indien je dit kwartaal € 600,- kosten hebt gemaakt, kan je € 126,- aan voorbelasting terugvragen. Het te betalen bedrag een btw wordt dan als volgt berekend: Te betalen btw (= rubriek 1a en 1b) minus voorbelasting (=rubriek 5b). In bovenstaand voorbeeld is dit € 659,- minus € 126,- = € 533,- (te betalen)

Herziening BTW aangifte

Bij het (weer) aan- en afmelden voor de KOR kan er sprake zijn van een herziening van de btw-aangifte uit het verleden. De Belastingdienst hanteert een herzieningsperiode van 5 jaar; het jaar van aanschaf en de 4 daaropvolgende jaren. Indien er in de periode iets wijzigt in jou btw situatie, kan er sprake zijn van herziening. Dit kan zowel het alsnog betalen of terug krijgen van btw betekenen. Terugbetaling is echter niet nodig indien het gaat om een jaarbedrag onder de € 500,- aan opgegeven voorbelasting. Hier lees je meer over herziening van de BTW. 

Neem bij twijfel contact op met je boekhouder of bij vragen over de energietarieven met je energiemaatschappij.